22-5-3-28
Difficulties in Translating Kurdish Sport Collocations into English by Kurdish Translators
Shamal Abdullah Abdullah, Rashwan Mahmood Mustafa, Ismail Abdulrahman Abdullah, Himdad Abdulqahar Mohammed, Salih Ibrahim Ahmed
Soran University, Salahaddin University-Erbil, Erbil Polytechnic University,Salahaddin University-Erbil,University of Raparin
DOI: http://doi.org/10.31918/twejer/2253.28
https://www.doi.org/10.31918/twejer. 2253.28
e-ISSN (2617-0752) p-ISSN (2617-0744)
Difficulties in Translating Kurdish Sport Collocations into English by Kurdish Translators
Shamal A. Abdullah
Soran University
Rashwan Mahmood Mustafa
Salahaddin University-Erbil
Ismail Abdulrahman Abdulla
Erbil Polytechnic University
Prof. Himdad A. Muhammad
Salahaddin University-Erbil
Asst. Prof. Salih Ibrahim Ahmed
University of Raparin
Abstract
Collocations are found in all fields of life and all languages. When it comes to translating collocations between two languages, certain difficulties arise. These difficulties could be due to various factors such as cultural, structural and/or linguistic differences. This paper aims at identifying the difficulties encountered by Kurdish translators when they attempt to translate Kurdish sports collocations into English. It also tries to explain the underlying factors of such difficulties and how to overcome them. A sample of 100 Kurdish sport collocations was collected from five Kurdish websites and the researchers have added Kurdish sentences containing each of the collocations. Then, the sentences were selected based on the most relevant sports collocations and were sent out to Kurdish translators across the Kurdistan region to be translated into English. The lists were sent to the translators through Google form links and personal emails. The translated sentences were analysed; the difficulties were identified and discussed to arrive at the underlying factors. The results show that the Kurdish collocations in question are the most challenging for translators because they are culture-bound. The other types are also difficult to translate to varying degrees. The most practical strategy to deal with translating collocations is semantic translation adoption.
Keywords: Kurdish Sport Collocation, Translation, English Collocation
References
- Aghbar, A. (1990). Fixed expressions in Written Texts. Association of Pennsylvania State System
- Universities, 2(October), 9.
- Bateni, M. R. (2010). ‘Collocations and idioms and their translatability’. In Iranian Studies, Vol 43
- (5), 591-597. Taylor & Francis LTD. https://www.jstor.org/stable/27919940.
- Crystal, D. (2003). A Dictionary of Linguistics and Phonetics (5th ed.). Oxford, UK: Blackwell.
- Habtoor, H. A. & Al-Swaidan, R. H. (2019). ‘Familiarity with collocations in EFL context and
- strategies utilized in translating them into Arabic’. In the Journal of Language Teaching and
- Research, Vol. 10, No. 4, pp. 724-737. DOI: http://dx.doi.org/10.17507/jltr.1004.07.
- Karjo, C. H., & Metta, E. (2019). 'The translation of lexical collocations in undergraduate students
- theses' abstract: Students versus Google Translate. In Lingua Cultura, 13(4), 289-296.
- https://doi.org/10.21512/lc.v13i4.6067.
- Khalel, A. R. (2018). ‘The translation of collocations in authentic hadith from Arabic into English’. In
- Journal of the University of Duhok (Humanities and Social. Sciences), Vol. 21, No.2
- pp. 22-28.https://doi.org/10.26682/hjuod.2019.21.2.37.
- McCarthy, M. and O’Dell, F. (2008). English Collocation in Use. Cambridge: Cambridge University
- Press.
- Newmark, P. & Carter (1982). Approaches to Translation. Oxford: Pergamon Press.
- Palmer, R. F. (1973). Semantics. Cambridge: Cambridge.
- Pshtiwan A.Sabir & Himdad A.Muhammad (2013), “Collocation Use in Third Years College Students; Essay Writings", in Academy Journal, no.27, (pp.21-40).
- Robins, R.H. (1965). General Linguistics: An Introductory Survey. (Second Edition). London:
- Longman group.
- Roey,V.J.(1990) French-English Contrastive Lexicology. An Introduction. Louvain-la-Neuve. Peeters.
- Seretan, V. (2011). Syntax-Based collocations Extraction. Edinburgh: Springer.
Appendix
List of Kurdish Sentences containing the collocation with recommended translation
şrovekarî werizşî lekurdistan bûnî niye!
شرۆڤەکاری وەرزشی لەکوردستان بوونی نیە!
Sport analyst
1
nehatuwe bo mîdiyakarêkî werizşî şrove leser yarîyekî nêwdewlletî bikat wxoşî le tîpî mîllî yarî nekrdbêt yaxud lebwarî werizş yan mîdiyayi werizşîda xawen hîç birrwanameyekî zanistî nebêt.
نەھاتووە بۆ میدیاکارێکی وەرزشی شرۆڤە لەسەر یارییەکی نێودەوڵەتی بکات وخۆشی لە تیپی میللی یاری نەکردبێت یاخود لەبواری وەرزش یان میدیای وەرزشیدا خاوەن ھیچ بڕوانامەیەکی زانستی نەبێت.
Local team
2
gabrêl xîsos buwe hoyi hejmarkrdinî lêdanî szakeyi mançêster sîtî.
گابرێل خیسۆس بووە هۆی هەژمارکردنی لێدانی سزاکەی مانچێستەر سیتی.
Penalty kick
3
debê bzanîn em yarîzane çend pallewanêtî beşdarî krduwe û çend gollî tomar û saz krduwe, yan karte sûr wzerdekanî çendin.
دەبێ بزانین ئەم یاریزانە چەند پاڵەوانێتی بەشداری کردووە و چەند گۆڵی تۆمار و ساز کردووە، یان کارتە سوور وزەردەکانی چەندن.
Scored and assisted goals
4
pato xewn be drustkrdinî duwaneyek legell zllatan îbrahîmovîç debînêt .
پاتۆ خەون بە دروستکردنی دووانەیەک لەگەڵ زڵاتان ئیبراهیمۆڤیچ دەبینێت .
Make a duo
5
eweyi çawerrwan dekrêt eweye ke em yarîzane benawbangeyi berşelone grêbest legell hîç yaneyekî dîkeyi îspanî taze nakatewe.
ئەوەی چاوەڕوان دەکرێت ئەوەیە کە ئەم یاریزانە بەناوبانگەی بەرشەلۆنە گرێبەست لەگەڵ هیچ یانەیەکی دیکەی ئیسپانی تازە ناکاتەوە.
Famous player
6
lem xûle tazeyeda mîsî taweku îsta heşit golî tomarkrduwe.
لەم خوولە تازەیەدا میسی تاوەکو ئیستا هەشت گۆلی تۆمارکردووە.
New league
7
wek hemû yarîzanêkî dunya, emîş bedwayi bedesthênanî naznawêke.
وەک هەموو یاریزانێکی دونیا، ئەمیش بەدوای بەدەستهێنانی نازناوێکە.
Capture a title
8
mîsî amadeye yarî bo yaneyi nawbraw bikat.
میسی ئامادەیە یاری بۆ یانەی ناوبراو بکات.
Play for the club
9
kaldîron penceyi tomet bo pêrêz drêj dekat.
کالدیرۆن پەنجەی تۆمەت بۆ پێرێز درێژ دەكات.
Blame, accuse
10
fêdrer le 16î temmuzî 2012 da rîkorde mêjuwîyekeyi xoyi leser ḧsabî pît samprasî emirîkî tomarkrd û ew yarîzaneyi le lutkeyi lîstekeda labrd.
فێدرەر لە 16ی تەمموزی 2012 دا ڕیکۆردە مێژووییەکەی خۆی لەسەر حسابی پیت سامپراسی ئەمریكی تۆماركرد و ئەو یاریزانەی لە لوتکەی لیستەکەدا لابرد.
Set a record
11
pêdrî le xulekî 14 beser gollî yeksanbûnî tomarkrd
پێدری لە خولەکی 14 بەسەر گۆڵی یەکسانبوونی تۆمارکرد
Scored a goal
12
le niyweyi duwemda barsa be tewawî kontirolî yarîgeyi krd.
لە نیوەی دووەمدا بارسا بە تەواوی کۆنترۆلی یاریگەی کرد.
Take control
13
pato xewn be drustkrdinî duwaneyek legell zllatan îbrahîmovîç debînêt.
پاتۆ خەون بە دروستکردنی دووانەیەک لەگەڵ زڵاتان ئیبراهیمۆڤیچ دەبینێت.
deams(ed) of
14
gêmî yekem yaneyi stî çendîn car metirsîyan leser gollî astonvêla drust krd.
گێمی یەکەم یانەی ستی چەندین جار مەترسییان لەسەر گۆڵی ئاستۆنڤێلا دروست کرد.
Pose a risk
15
pêwîste layene peywendîdarekan rêwşwênî pêwîst û taybet bigirineber.
پێویستە لایەنە پەیوەندیدارەکان رێوشوێنی پێویست و تایبەت بگرنەبەر.
Take necessary action
16
eger skallat leser tomarbiken.
ئەگەر سکاڵات لەسەر تۆماربکەن.
File a complaint
17
hellbijardeyi ellmaniya, gorranikarî be rahênerî hellbijardekeyi dekat waxîm lof le postekeyi dûrdexatewe.
هەڵبژاردەی ئەڵمانیا، گۆڕانکاری بە راهێنەری هەڵبژاردەکەی دەکات واخیم لۆف لە پۆستەکەی دووردەخاتەوە.
Remove from post
18
yuvêntus dwayi ledestdanî 2 xallî giring legell hêlas vêrona 46 xallî heye.
یوڤێنتوس دوای لەدەستدانی 2 خاڵی گرنگ لەگەڵ هێلاس ڤێرۆنا 46 خاڵی هەیە.
Lose point
19
întermîlanî pêşeng bo qaymtirkrdinî şwênî le pêşengda miywandarî cênewa dekat.
ئینتەرمیلانی پێشەنگ بۆ قایمترکردنی شوێنی لە پێشەنگدا میوانداری جێنەوا دەکات.
Hosts
20
pêrêz niyazî gwastineweyi neymarî hebu, bo eweyi ew grêbesteş encam bidat pêwîstî be birrêk pareyi zor bu, boye hewllî froşitinî ronalldoyi deda.
پێرێز نیازى گواستنەوەى نەیمارى هەبو، بۆ ئەوەى ئەو گرێبەستەش ئەنجام بدات پێویستى بە بڕێک پارەى زۆر بو، بۆیە هەوڵى فرۆشتنى رۆناڵدۆى دەدا.
Intend
Sign a contract
21
pêrêz niyazî gwastineweyi neymarî hebu, bo eweyi ew grêbesteş encam bidat pêwîstî be birrêk pareyi zor bu, boye hewllî froşitinî ronalldoyi deda.
پێرێز نیازى گواستنەوەى نەیمارى هەبو، بۆ ئەوەى ئەو گرێبەستەش ئەنجام بدات پێویستى بە بڕێک پارەى زۆر بو، بۆیە هەوڵى فرۆشتنى رۆناڵدۆى دەدا.
Sign a contract
22
astêkî berizî pêşkeş krd
ئاستێکی بەرزی پێشکەش کرد
Performed in a high level
23
pêdrî le xulekî 14 beser gollî yeksanbûnî tomarkrd.
پێدری لە خولەکی 14 بەسەر گۆڵی یەکسانبوونی تۆمارکرد.
Score goal
24
le niyweyi duwemda barsa be tewawî kontirolî yarîgeyi krd.
لە نیوەی دووەمدا بارسا بە تەواوی کۆنترۆلی یاریگەی کرد.
Control the match
25
mîlan ke le dwayîn dû gerrda şkstî hênawe û pêşengî ledestdawe.
میلان کە لە دوایین دوو گەڕدا شکستی هێناوە و پێشەنگی لەدەستداوە.
Lose top (dethroned)
26
serheng muḧsîn, gollparêzî nasirawî kurd serkrdayetî yaneyi emane beẍda dekat
سەرهەنگ موحسین، گۆڵپارێزی ناسراوی کورد سەرکردایەتی یانەی ئەمانە بەغدا دەکات
Leads the team
27
serubendî em kêşme kêşî yekêtî topî pêyi kurdistaneda gwê bîstî zor nukte û qseyi nesteq ebîn le nêwîşiyanda basî beḧzbî krdinî werizş û basî dû îdareyi dekrêt.
سەروبەندی ئەم کێشمە کێشی یەکێتی تۆپی پێی کوردستانەدا گوێ بیستی زۆر نوکتە و قسەی نەستەق ئەبین لە نێویشیاندا باسی بەحزبی کردنی وەرزش و باسی دوو ئیدارەی دەکرێت.
Football association
28
gêmî yekem yaneyi stî çendîn car metirsîyan leser gollî astonvêla drust krd
گێمی یەکەم یانەی ستی چەندین جار مەترسییان لەسەر گۆڵی ئاستۆنڤێلا دروست کرد
Pose a threat on
29
le serubendî em kêşme kêşî yekêtî topî pêyi kurdistaneda gwê bîstî zor nukte û qseyi nesteq ebîn le nêwîşiyanda basî beḧzbî krdinî werizş û basî dû îdareyi dekrêt
لە سەروبەندی ئەم کێشمە کێشی یەکێتی تۆپی پێی کوردستانەدا گوێ بیستی زۆر نوکتە و قسەی نەستەق ئەبین لە نێویشیاندا باسی بەحزبی کردنی وەرزش و باسی دوو ئیدارەی دەکرێت
Rivalry
30
لیژنەی پێشبڕکێکان لە یەکێتی تۆپی پێی ئیسپانیا بڕیایدا سزای سڕ کردن بۆ ماوەی دوو یاریی بەسەر رۆناڵد کۆمانی راھێنەری یانەی بارسێلۆنادا بسەپێنێت
31
نەیانتوانی لەسەر ھەمان ڕیتمی یاریکردن بەردەوام بن
32
ماتیاس دی لێختی بەرگریکاری ھۆڵندی تۆڕی تۆرینۆی ھەژاند
33
یاریزانانی خانمە پیرەکە بە سەرەتایەکی بەھێز یارییەکیان دەست پێکرد
34
یارییەکانی چوونی قۆناغی هەشت لە ٥ و ٦ مانگی چوار، یاری گەرانەوە لە ڕۆژی ١٢ و ١٣هەمان مانگ ئەنجام دەدرێت .
35
کۆنترۆڵ کردنی یاریزانێکی وەکو لیۆنێل مێسی بۆ ماوەی ٩٠ دەقە کارێکی ئەستەمە
36
لیۆنێل مێسی نزیکە یەکەم خەڵاتی تاکەکەسی لەگەڵ یانه‌ی پاریس سانجێرمان بەدەست بهێنێت.
37
ئه‌م وه‌رزه ناوی له لیستی به‌ربژێران نییه بۆ وه‌رگرتنی خه‌ڵاتی باشترین یاریزانی خولی فه‌ره‌نسا
38
وه‌رزی داهاتوو یانه‌ی بایرن میونشن ده‌بێته یه‌كه‌مین یانه
39
ئەو یاریزانە بەشداری پشکنینە پزیشکیەکانی باڤارییەکانی کردووە
40
بەشێک لەو یاریزانانەی بەهۆی پێکان و بەهۆکاری جیاواز، بەشداری کەمترین یارییان لەم وەرزە کردووە
41
پوختە بە کوردی:
گرفتەکانی کۆڵۆکەیشنی وەرزشی لە وەرگێڕانی کوردی بۆ ئینگلیزی
کۆڵۆکەیشنەکان لە نێو هەموو بوارەکانی ژیان و لە هەموو زمانەکاندا بوونیان هەیە. کاتێک باس لە وەرگێڕانی کۆڵۆکەیشن لە نێوان دوو زماندا دەکەین، کۆمەڵێک گرفت سەرهەڵدەدەن. دەکرێت ئەم گرفتانە بەهۆی فاکتەری جیاوازەوە بن وەک جیاوازی کەلتووری یاخود پێکهاتەی زمانیی لە نێوان زمانی سەرچاوە و زمانی مەبەست. ئامانجی ئەم توێژینەوەیە دەستنیشانکردنی ئەو گرفتانەیە کە وەرگێڕانی کورد ڕووبەڕوویان دەبنەوە لە کاتی وەرگێڕانی کۆلۆکەیشنە وەرزشییەکان لە زمانی کوردی بۆ سەر زمانی ئینگلیزی. توێژینەوەکە هەوڵدەدات هۆکارە بنەرەتییەکانی ئەو گرفتانە ڕوون بکاتەوە و ڕێوشوێنەکانی زاڵبوون بەسەریاندا بخاتە ڕوو. نزیکەی 100 کۆلۆکەیشنی وەرزشیی کوردی لە پێنج ماڵپەڕی کوردی کۆکراوەتەوە و ڕستەی کوردییان لەو ماڵپەڕانە وەرگرتووە کە ئەم کۆلۆکەیشنانەیان تێدایە. دواتر ئەم ڕستانە بۆ وەرگێڕانی کورد لە سەرانسەری هەرێمی کوردستان نێردران بۆ وەرگێڕان بۆ سەر ئینگلیزی ، بە شێوەی سەرهێل لە ڕێگەی فۆرمی گووگڵ و ئیمەیلی کەسیی وەرگێڕەکان. ڕستە وەرگێڕدراوەکان شیکردنەوەیان بۆ کرا، گرفتەکان دەستنیشانکران و گفتوگۆیان لەسەر کرا بۆ گەیشتن بە هۆکارە بنەرەتیەکان. ئەنجامەکانی ئەم توێژینەوەیە دەریدەخەن کە کۆلۆکەیشنە وەرزشیەکان زۆرترین گرفت بۆ وەرگێڕان دروست دەکەن، چونکە بە تەواوی تایبەتن بە کەلتوورەوە. جۆرەکانی تریش گرفتن بۆ وەرگێڕان بە ڕێژەی جیا جیا. باشترین ڕێکاری کرداری بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ وەرگێڕانی کۆلۆکەیشنی وەرزشی بریتییە لە پەیڕەوکردنی وەرگێڕانی واتایی.