22-5-3-10
Meta-novel in Kurdish literature (for example, the novel of the armed monkeys channel)
Sangar Qadir Sheikh Mohammed, Dyar Mohammed Karim
Salahaddin University, Kurdish Language Department/ Knowledge University, College of Education
DOI: http://doi.org/10.31918/twejer/2253.10
https://www.doi.org/10.31918/twejer. 2253.10
e-ISSN (2617-0752) p-ISSN (2617-0744)
میتاڕۆمان لە ئەدەبى کوردیدا (ڕۆمانى کەناڵى مەیموونە چەکدارەکان بە نموونە)
پ. ى. د. سەنگەر قادر شێخ محمد حاجى م. ى. ديار محمد كريم
زانکۆى سەڵاحەدین/ بەشى زمانى کوردى زانکۆى نۆلج-کۆلێژى پەروەردە
s[email protected] [email protected]
پوختە
ڕۆمانى کوردى هاوشێوەى ڕۆمانى جیهانى لەچاو ژانرە ئەدەبییەکانى تردا زۆر لە مێژ نییە پەیدابووە، بەڵام لەبەرئەوەى ژانرێکى ئەدەبیى کاریگەرە، بۆیە تا ئێستا چەند قۆناغێکى بڕیوە، دوا قۆناغ کە ڕۆمانى جیهانى پێیگەیشتووە، میتاڕۆمانە کە هەندێک بە ژانرێکى ئەدەبیى سەربەخۆى دەزانن و زۆرینەش بە فۆڕمێک لە فۆڕمەکانى ڕۆمانى دادەنێن.
ڕۆمانى کوردى هاوشێوەى ڕۆمانى جیهانى گۆڕانکاریى بەسەردا هاتووە و بگرە خێراتریش گۆڕانکارییەکانى تێدا دەرکەوتووە، ئێستا بەشێک لە ڕۆماننووسانى کورد کە ئەگەرچى ژمارەیان زۆر نییە، بەڵام بەرهەمەکانیان کاریگەرییان هەیە، سوود لە نوێترین تەکنیک و فۆڕم و شێوازى نووسینى ڕۆمان وەردەگرن.
کاروان کاکەسوور یەکێکە لەو ڕۆماننووسانەى لە ڕۆمانى (کەناڵى مەیموونە چەکدارەکان)دا بە تەواوى پشتى بە شێواز و تەکنیکى میتاڕۆمان بەستووە و کارەکە بە جۆرێکە زۆرینەى زۆرى ئەو تەکنیکانەى لە میتاڕۆماندا وەکو خەسڵەت دەستنیشاندەکرێن، لەم ڕۆمانەدا هەن.
وشە کلیلییەکان: ڕۆمان، میتاڕۆمان، جۆر، تایبەتمەندى، تەکنیکەکانى میتاڕۆمان
سەرچاوەکان
- بێستون عارف عەزیز، ''هونەرى میتاڕۆمان لە ڕۆمانى گێلاسى خوێنى عەتا محەمەددا، بەرهەمەکانى بیستویەکەمین فیستیڤاڵى نێودەوڵەتىگەلاوێژ، سلێمانى- ٢٠١٨
- ڕەشید، سابير،(٢٠٠٣)، باڵندەکانى دەم باو هونەرى میتاڕۆمان، گۆڤارى ڕامان، ژ٨١، ١ى ئادار.
- ڕەشید، سابیر، (٢٠٠٧)، ڕۆمانى کوردى خوێندنەوە و پرسیار، بەشى یەکەم، دەزگاى ئاراس، چاپى یەکەم، هەولێر.
- ڕەشید، فوئاد(د.)، (٢٠٠٩) تەکنیکەکانى میتاڕۆمان لە دەقى (ناوێ لەم تێکستە بنێ)دا، گۆڤارى ڕامان، ژ١٤١.
- شابو، سهام (2018) الميتاقس في الرواية العربية والجزائرية رواية سمير قسيمي "تصريخ بضياع" أنموذجا، رسالة ماجستير، جامعة 8 ماى 1945 قالمه.
- Anwar, Zakarya (2013) On the Ontology and Morality of Metafictional Characters in the Dirge City Story, MA Research, University of Central Lancashire, September.
- Currie, Mark (1995) METAFICTION. New York, Longman, 1995.
- Gass, William (1970) H. Fiction and the Figure of Life, New York.
- Hornby AS (2005) Oxford Advanced Learner’s Dictionary of Current English, Oxford University Press.
- Levine, Jeremy A. (2015), Metafiction as Genre Fiction, Scholarly Undergraduate Research Journal at Clark, Volume 1, Article 8.
- Ramani S. & Ramy Dr. S. (2016) Histriographic Metafiction Technique in Amitav Ghosh’s The Hungry Tide, Asiapacific Journal of Research, Vol: 1, Issue XXXVI.
- Rudiger, Imhof(1986) Contemporary Metafiction. Westhofen, Germany.
- Warner Wolf (2009) Metareference Across Media, Amsterdam.
- Waugh, Patricia (1984) METAFICTION: The Theory and Practice of Self Conscious Fiction, London.
- (www.shmoop.com/literary-glossary/metafiction.html)-
- (www.novel-writing-help.com/metafiction.html)-
Absract
Kurdish novel appeared about a hundred years ago, compared with other literary genres it is not a long time as well as in other nation’s literature. Because the novel is an influential genre, it went through a set of stages. The last stage that the global novel achieved is the Meta-Fiction, which some say is a new literary genre and others say is a new form or a style of the novel.
There are many changes that occurred in the Kurdish novel, the changes happened so fast. Nowadays some Kurdish novelists who are few in number but have a strong impact use the newest technic, forms, and styles.
Karwan Kakesur is one of the novelists who strongly took features of Meta-Fiction as principles for writing his novel to the extent that most of the characteristics are present in “Kanali Meymune Chekdarekan”.
Key Words: Novel, Meta-fiction, Features, Types, Meta-Fiction Technics
الملخص
ظهرت الرواية الكردية منذ حوالي مائة عام، مقارنة بالأنواع الأدبية الأخرى فهي ليست بوقت طويل كما هو الحال في أدب القوميات الأخرى. لأن الرواية هي نوع أدبي مؤثر، فقد مرت بمجموعة من المراحل. المرحلة الأخيرة التي حققتها الرواية العالمية هي ميتا القص ، والتي يقول البعض إنها نوع أدبي جديد واخرى يقولون إنها شكل جديد أو نمط جديد للرواية.
هناك العديد من التغييرات التي حدثت في الرواية الكردية، التغييرات حدثت بسرعة كبيرة. في الوقت الحاضر ، يستخدم بعض الروائيين الکورد ، وهم قليلو العدد ولكن لديهم تأثير قوي، أحدث التقنيات والأشكال والأساليب في كتابة الرواية.
كاروان كاكسور هو أحد الروائيين الذين اتخذوا بقوة ملامح رواية ميتا كمبادئ لكتابة روايته لدرجة أن معظم خصائصها موجودة في ''کەناڵى مەیموونە چەکدارەکان''
الكلمات الرئيسية: الرواية، الميتاقص، الخصائص، الانواع، تقنیات میتاقص.